คำร้อง จรัล มโนเพ็ชร์
(พูด) ไก่แจ้ขะเนอกุง นกยูงขะเนอฮ้อย ก้อยข้านี้ไผจะมาตัดบ่ม แหล่......
อะโหล่โลโล้ ไปเมืองโก๋โตยปี้เงี้ยว หนตางก๊ดเลี้ยวข้าน้อยจะขอถาม หนตางเส้นนี้ก่เป็นถนนก่เมืองพาน เฮย ป้อเฮย ผ้าสีปู้เลยป๊าดกึ่งตุ้มกึ่ง ฮิ้ว...
เสเลเมา บ่าเดี่ยวเปิ๊กเซิ๊ก ข้ามน้ำเลิ๊กก่บ่ได้ขอดใส่โถ หนามเก็ดเก๊ามาจ่อมเอาขนก่แมวโพง ต๋าวันลงเจ้นจะแผ๋วต๋าฝั่ง ฮิ้ว....
เสเลเมา บ่าเดี่ยวป๊อกซ๊อก ไปเล่นไพ่ป๊อกก่เสตึงลูกก่ตึงหลาน เล่นไปแหมน่อยก่เสตึงติ่นก่ตึงลาน เหนาะ เจ้าปี้เหนาะ จะขี่เฮือเหาะขึ้นบนอากาศ ฮิ้ว...
อะโหล่โลโล้ ส้มบะโอจิน้ำพริก เหน็บดอกปิ๊กซิก มาแป๋งต๋าเหลือกก่ต๋าแหล ไปตางปุ้นก่เป๋นประตู๋ก่ท่าแพ งามนักแก อะโหล่โล้โล แม่ฮ้าง แม่งาม
(พูด) เขี้ยวหล้าสันถูตงเน่อ ปี้บ่หยอดเมียงมางน่อลง ย่าลันต้องโตยสูปี้เล้า แหล่....
เสเลเมา บ่เดี่ยวป๋างกว้าง ไปเซาะซื้อจ๊างก่ได้กู้เอกก่งาขาว เอาไปลากไม้ตี้เจงแสนก่เจงดาว เหนาะ เจ้าปี้เหนาะ ผักกาดเก๊าะจิน้ำพริกหนุ่ม ฮิ้ว...
เพลงเสเลเมาที่คุณจรัลได้นำมาขับร้องนี้ เป็นเพลงร้องพื้นถิ่นของขาวไทใหญ่ หรือชาวไต หรือที่ในเพลงเรียกว่าคนเงี้ยว (คนไทยใหญ่ไม่ชอบให้เรียกว่าเงี้ยวเหมือนที่คนจีนไม่ชอบให้เรียกว่าเจ๊ก) เพลงเสเลเมานั้นคาดว่าจะเป็นการขับกล่อมคู่ไปกับการบรรเลงด้วยเครื่องดนตรีพื้นเมือง โดยเป็นการขับขานเรื่องราวต่างๆ ที่ได้เห็นหรือประสบพบเจอมา สำเนียงของดนตรีออกไปทางสำเนียงพม่า (ไม่ใช่เพลงพม่านะครับ) ไอ้ที่ว่าสำเนียงพม่าเป็นยังไงนี่ผมเองก็บอกไม่ถูกครับ เป็นความรู้สึกจากที่ได้ฟังเพลงสำเนียงพม่ามา ซึ่งคล้ายกัน (ขอผู้รู้ช่วยแสดงความคิดเห็นด้วยครับ)
ในเนื้อเพลงนั้น คำหลายคำได้เขียนออกไปตามสำเนียงพูดของขาวไทใหญ่ เช่น เจงแสน : เจียงแสน, เส : เสีย เป็นต้น เนื้อหาของเพลงก็น่าจะยกเอาเรื่องราวของคนไทใหญ่ที่มาใช้ชีวิตอยู่ในเชียงใหม่มาเขียนเป็นเพลง ซึ่งเพลงเสเลเมานี้ก็เป็นทำนองเพลงที่ใช้ในการซอด้วยเช่นกัน เรียกว่าซอทำนองเพลงเสเลเมา ซึ่งจะเป็นคนละอย่างกันกับซอทำนองเพลงเงี้ยวนะครับ
ขึ้นต้นเพลงด้วยการพูดนั้น ผมเคยถามคนไตที่รู้จักกัน เค้าบอกว่าตรงที่ขึ้นต้นนั้นฟังเข้าใจได้ แปลเป็นภาษาไทยกลางว่า ไก่แจ้ขันในกรุง นกยูงขันในห้วย ตัวข้านี้จะมีใครมาเหมาะสม หมายถึงเป็นการเปรียบเทียบว่าไก้แจ้นั้นมีชีวิตอยู่ในบ้านในเมือง นกยูงนั้นมีชีวิตอยู่ในป่าในห้วย ส่วนตัวข้า (ผู้พูด) นั้นจะมีใครมาเหมาะสมอยู่ด้วยกัน (ไม่มั่นใจว่าจำมาถูกหรือเปล่า วานผู้รู้ช่วยแก้ไขด้วยนะครับ) แต่ตรงที่พูดท่อนกลางนั้น คนไตที่รู้จักกันบอกว่าฟังแล้วไม่เข้าใจครับ
บุญศรี รัตนัง น่าจะเอามาร้องก่อนนะครับ
ตอบลบผมเป็นคนภาคกลาง รู้จักเพลงนี้เพราะคุณจรัลฯ ได้ยินได้ฟังครั้งแรก ๆ ไม่เข้าใจเลยว่าเพลงกล่าวถึงอะไร แต่ชอบมากเพราะมาก คงเป็นเพราะสำเนียงเสียงของตัวผู้ร้อง อย่างคุณจรัลๆ ก็เป็นที่ทราบกันดีว่าเสียงกังวาลมีความขลังในตัว แต่ที่ประทับใจคือเสียงคุณสุนทรี เนื้อร้องของเธอทุกคำบอกอัตลักษณ์ความเป็นล้านนาไว้อย่างไม่มีตกหล่น ถึงผมไม่ใช่คนเหนืออู้กำเมืองไม่เป็นแต่รู้สึกได้ ประทับใจจึงได้พยายามหาข้อมูลจนทราบว่าเพลงที่ได้ยินนั้นไม่ใช่ต้นฉบับ มีการดัดแปลงแก้ไขเพิ่มเติมคำร้องทำนองและดนตรีพอสมควรเมื่อนำมาเปรียบเทียบกับงานที่มีมาก่อนหน้า ปกติแล้วความรู้สึกแรกของผมมักต่อต้านกับอะไรก็ตามที่ไม่ใช่ออริจินอล แต่ครั้งนี้ต่างออกไป กลับรู้สึกว่าเสเลเมาของคุณจรัล ๆ นี่แหละลงตัวที่สุด
ตอบลบ