เพลงฮานี้บ่าเฮ่ย

คำร้อง จรัล  มโนเพ็ชร์

แต่งงานด้วยกันเสียที อ้ายนี้ท่ามาจ๊าดเมิน ฮักสาวเหลือเกิน...ไปหาเงินเหียก่อน
(สร้อย) ต่อนยอน ต๊ะ...ต่อนย้อน ต๊ะ...ตอนยอน ต๋อนยอน ต๋อนยอน

สาว สาว อ้ายคนจนจน บ่มีรถยนต์ขี่ควาย น้องเห็นใจอ้าย...ไปขายควายเสียก่อน
(สร้อย)

ขายควายได้เงินสามพัน แจ่มจันทร์อ้ายเหลือแต่งัว ไถนาสองตัว...ไปขายงัวเสียก่อน
(สร้อย)

ขายงัวได้เจ็ดพันป๋าย เสียดายบ่ได้ไถนา น้องคงบ่ว่า...ไปขายนาเหียก่อน
(สร้อย)

ขายนาสำเร็จเสร็จดี บ่มีแล้วเหลือแต่ตัว เค้ารู้กันทั่ว...ไปขายตัวเหียก่อน
(สร้อย) (สร้อย) ฮานี้บ่าเฮ่ย.....

เพลงฮานี้บ่าเฮ่ย เป็นเพลงทีี่คุณจรัลได้นำเอาเพลงพื้นเมืองเดิมคือเพลงปั่นฝ้าย ซึ่งแต่งขึ้นโดยพ่อครูไชยลังกา  เครือเสน พ่อครูซอและศิลปินอาวุโสจังหวัดน่าน โดยท่านได้นำเอาเพลงพื้นเมืองเดิมคือเพลงชักใบมาดัดแปลงให้เป็นเพลงปั่นฝ้าย เพื่อใช้สำหรับการขับซอของชาวน่าน คือซอปั่นฝ้าย โดยในจังหวัดน่านนั้นนิยมขับซอโดยใช้เครื่องดนตรี ซึงกับสะล้อ ซึ่งแตกต่างกับทางเชียงใหม่ที่ใช้ปี่จุมกับซึง ต่อมาได้มีการแต่งเพิ่มเติมเข้าไปโดยนายสุนทร ณ เชียงใหม่ ในท่อนที่สอง จนเป็นเพลงสาวไหมปั่นฝ้าย เพื่อใช้ในการประกอบการฟ้อนสาวไหมปั่นฝ้ายของทางวิทยาลัยนาฎศิลป์เชียงใหม่  ในเพลงฮานี้บ่าเฮ่ยนี้ใช้เฉพาะท่อนแรกที่เป็นเพลงปั่นฝ้ายมาใช้เป็นทำนองเพลง

คุณจรัลได้ใช้ซึงมาประกอบการเล่นกับกีตาร์ ซึ่งได้สำเนียงคันทรี่แบบหวานๆ และด้วยเนื้อเพลงที่ฟังดูสนุกสนานชวนให้หัวเราะ จึงทำให้เพลงนี้เป็นที่ชื่นชอบติดหูของผู้ที่ได้ฟัง ไม่ว่าจะเป็นคนเหนือหรือคนภาคอื่นๆ บางคนไม่รู้จักชื่อเพลงก็มักจะเรียกชื่อว่าเพลงต่อนยอน ซึ่งเมื่อก่อนผมเล่นดนตรีโฟล์คซ็องก็มีคนขอเพลงต่อนยอนขึ้นมา เล่นเอางงไปพอสมควรว่าเป็นเพลงอะไร

เนื้อเพลงที่คุณจรัลแต่ง เป็นเนื้อหาที่เกี่ยวกับการขอสาวแต่งงานของไอ้บ่าวคนหนึ่ง ซึ่งบังเอิญเจอสาวขี้งก เห็นเรื่องเงินหรือเรื่องสินสอดทองหมั้นเป็นสำคัญ หรือถ้ามองอีกแง่แม่สาวคนนี้อาจจะไม่ได้รักไอ้บ่าวคนนี้ก็ได้ จึงได้หาเรื่องหรือผลัดผ่อนเลื่อนไปเรื่อยๆ ที่สำคัญไอ้บ่าวนี่ก็ช่างรักช่างตื้อเสียจริง ยอมขายควายขายนาเอาเงินมาแต่ง จนสุดท้ายดูท่าก็คงไม่ได้แต่ง หรือทนไม่ไหวก็เลยตะโกนว่า ฮานี้บ่าเฮ่ย

คำว่า ฮานี้บ่าเฮ่ย ไม่แน่ใจว่าเป็นคำบ่นหรือว่าคำสบถ คิดว่าน่าจะเป็นคำสบถมากกว่า เพราะมักจะพูดออกมาด้วยความรู้สึกเบื่อ เหนื่อย เซ็ง ผิดหวัง ประมาณนั้น ซึ่งมักจะเป็นสำนวนพูดติดปากของคนเหนือจนเป็นปกติ

เพลงนี้เมื่อก่อนผมเล่นกีตาร์และมีคนเล่นซึงให้ ช่วงหลังคนเล่นซึงติดภารกิจทำให้ต้องเล่นเดี่ยวบ้าง ก็เลยพยายามเล่นแบบ Finger Style ซึ่งก็เพราะไปอีกแบบ แต่เวลาร้องไปด้วยนี่ต้องฝึกให้มากหน่อย แต่ขนาดนั้นก็ยังมักจะร้องเพี้ยนที่ท่อนต่อนยอนทุกครั้ง ไว้ถ้ามีโอกาสจะอัดวีดีโอเล่นแบบ Finger Style มาให้พร้อมกับโน๊ตและแท็ป เผื่อผู้มีผู้ที่สนใจจะได้นำไปลองเล่นดูได้ครับ